بهره گیری از شبکه عصبی مصنوعی جهت پی شبینی ضخامت بارسنگ در معدن مس سونگون

چكيده
ضخامت بارسنگ بحراني ترين پارامتر در طراحي الگوي انفجار معادن می باشد، زیرا تخمین مقدار بهينه بارسنگ،نقش بسزائي در چگونگی عمليات انفجار و هزینه های کلی معدنکاری ایفا می کند. از این رو تلاش هاي بسياريجهت کمينه کردن هزينه هاي معدنکاری با استفاده از بهینه سازی الگوی انفجاری معادن صورت م یگیرد. كميتقابل ملاحظه ميزان ضخامت بارسنگ، محققان را به يافتن تاثير عوامل مختلف وادار ساخته که نتيجه آن ارائهفرمول هاي گوناگون و گاهي پيچيده، روش های شبیه سازی، برنامه های نر مافزاری پیشرفته، براي محاسبه ضخامتبارسنگ مي باشد. در اين تحقیق با نگرشي ويژه بر روابط ارائه شده در اين زمينه، مجموعه اي از مهمترين عواملتاثير گذار بر ضخامت بار سنگ تعيين شده و در نهايت پیش بینی ضخامت بارسنگ با استفاده از نتايج حاصل ازانفجار، بررسي هاي ژئومکانيکي و روش شبکه عصبی مصنوعی براي معدن مس سونگون ارائه می شود. مقاومتفشاری تک محوری، وزن مخصوص، شاخص کیفی سنگ ( RQD )، مقاومت چسبندگی، قطر چال انفجاری، اندیسقابلیت پذیری انفجار ( BI ) به عنوان داده های ورودی به شبکه و بارسنگ به عنوان خروجی شبکه در نظر گرفتهشده است. شبکه عصبی با بهره گیری از الگوریتم پس انتشار و با استفاده از 14 سری داده آموزش داده شد و چهارسری داده جهت اعتبارسنجی مورد استفاده قرار گرفتند که ضریب همبستگی داده های آزمایشی برابر 7776 / 0 بدست آمد.

کلمات کلیدی:

ضخامت بارسنگ . خردشدگي . شبکه عصبی . انديس قابليت انفجار . معدن مس سونگون

اولین کنفرانس مهندسی انفجار (1389)

برای دانلود به ادامه مطلب بروید

بررسي اثر خاك بستر بر روي ميزان خردشدگي سنگدانههاي بالاست راهآهن تحت اثر بار ضربهاي

خلاصه
خطوط ريلي داراي بالاست يكي از متداولترين انواع سازههاي ريلي هستند كه جهت عبور و مرور قطار استفاده ميشوند. در اين نوعخط، لايه بالاست يكي از اجزاي اصلي سازه خط راهآهن است كه وظيفه ايجاد پايداري لازم براي سازه خط، پخش بارهاي افقي وقائم وارد بر تراورسها و تسهيل در زهكشي روسازي راهآهن را بر عهده دارد. يكي از خرابيهاي رايج در اين لايه، وقوع خردشدگيدر سنگدانههاي بالاست است به نحويكه ميتواند عملكرد بالاست و در نتيجه كل خط را تحت تاثير قرار دهد. خردشدگي در لايهبالاست به دو صورت شكستن هر يك از سنگدانهها و سايش گوشههاي آنها در تماس با يكديگر رخ ميدهد. يكي از عوامل موثربر خردشدگي لايه بالاست، خاك بستر مي باشد كه در زير لايه بالاست و در بعضي مواقع لايه زيربالاست قرار ميگيرد. در اين مطالعهبه صورت آزمايشگاهي اثر بستر ضعيف و قوي بر روي ميزان خردشدگي سنگدانههاي بالاست بررسي شده است. بر اين اساس با درنظر گرفتن شرايط مختلف خاك بستر، دو نوع سنگدانه بالاست (شامل مارل و بازالت) تحت اثر آزمايش ضربه قرار گرفتهاند تا بهصورت غيرمستقيم اثر بارهاي ديناميكي قطار روي خردشدگي سنگدانههاي بالاست بررسي شود. نتايج بدست آمده نشان ميدهند كه ميزان خردشدگي سنگدانههاي بالاست در حالتيكه خاك بستر ضعيف است، كاهش مييابد.

كلمات كليدي:

خط راهآهن . بالاست . خردشدگي . خاك بستر . بار ضربهاي

پنجمین همایش بین المللی مهندسی ژئوتکنیک و مکانیک خاک (1395)

بررسي اثر خاك بستر بر روي ميزان خردشدگي سنگدانههاي بالاست راهآهن تحت اثر بار ضربهاي

خلاصه
خطوط ريلي داراي بالاست يكي از متداولترين انواع سازههاي ريلي هستند كه جهت عبور و مرور قطار استفاده ميشوند. در اين نوع خط، لايه بالاست يكي از اجزاي اصلي سازه خط راهآهن است كه وظيفه ايجاد پايداري لازم براي سازه خط، پخش بارهاي افقي و قائم وارد بر تراورسها و تسهيل در زهكشي روسازي راهآهن را بر عهده دارد. يكي از خرابيهاي رايج در اين لايه، وقوع خردشدگي در سنگدانههاي بالاست است به نحويكه ميتواند عملكرد بالاست و در نتيجه كل خط را تحت تاثير قرار دهد. خردشدگي در لايه بالاست به دو صورت شكستن هر يك از سنگدانهها و سايش گوشههاي آنها در تماس با يكديگر رخ ميدهد. يكي از عوامل موثر بر خردشدگي لايه بالاست، خاك بستر مي باشد كه در زير لايه بالاست و در بعضي مواقع لايه زيربالاست قرار ميگيرد. در اين مطالعه به صورت آزمايشگاهي اثر بستر ضعيف و قوي بر روي ميزان خردشدگي سنگدانههاي بالاست بررسي شده است. بر اين اساس با در نظر گرفتن شرايط مختلف خاك بستر، دو نوع سنگدانه بالاست (شامل مارل و بازالت) تحت اثر آزمايش ضربه قرار گرفتهاند تا به صورت غيرمستقيم اثر بارهاي ديناميكي قطار روي خردشدگي سنگدانههاي بالاست بررسي شود. نتايج بدست آمده نشان ميدهند كه ميزان خردشدگي سنگدانههاي بالاست در حالتيكه خاك بستر ضعيف است، كاهش مييابد.

كلمات كليدي:

خط راهآهن . بالاست . خردشدگي . خاك بستر . بار ضربهاي

نویسندگان :

مهدي كوهميشي ، مسعود پلاسي

پنجمین همایش بین المللی مهندسی ژئوتکنیک و مکانیک خاک (1395)

اصلاح طراحي انفجار در معدن سنگ آهن جلال آباد

خردشدن سنگها با ابعاد مناسب و كاهش اثرات نامطلوب پس از انفجار از مهمترين اهداف انفجار در معادن روباز است. اين پژوهش به منظور بهينه سازي خردشدگي پس از عمليات حفاري و آتشباري در معدن سنگ آهن جلال آباد كرمان انجام شده است. بدين منظور پس از بررسي انفجارهاي رايج و نتايج و اثرات آن در معدن، هم از طريق آناليز تصويري بعد از انفجار و همچنين از طريق روابط موجود پيش بيني كننده، وجود سنگهاي با ابعاد بزرگتر از 70 سانتي متر مشخص گرديد. از اثرات منفي انفجار با الگوي رايج در اين معدن خرج ويژه بالا، عقب زدگي هاي شديد و وجود پاشنه نيز مي باشند. براي رفع اين مشكلات و توزيع انرژي بهتر، به كمك تئوري هاي طراحي انفجار و با تصحيح آن با توجه به تجربيات موجود در معدن، الگوي جديد حفاري با بردن 4/2 و فاصله رديفي چال ها 5/3 متر، طول انسداد حدود 2، طول خرجگذاري حدود 9/5 و طول اضافه حفاري 2/2 متر پيشنهاد شده است. تحليل هاي انجام شده توسط روش هاي كوزنتسوف و رزين-راملر وجود درصد بيشتري سنگ هاي خردشده با ابعاد مناسب را نشان داد و خرج ويژه نيز از حدود 1 به 0/6 كيلوگرم بر متر مكعب كاهش پيدا كرد.

كلمات كليدي:

معدن سنگ آهن جلال آباد، انفجار، خرج ويژه، خردشدگي

پيش بيني خرد شدگي در معادن روباز؛ يك مدل فازي

در مهندسي انفجار خردشدگي يك مسئله كاربردي است كه به نوع استفاده از سنگ بستگي دارد . در معادن روباز ميزان خردشدگي تاثير زيادي را بر هزينه هاي واحد فرآيندهاي پايين دست، از جمله بارگيري، باربري و سنگ شكني دارد . از اينرو پيش بيني خردشدگي و انتخاب الگوي انفجار بر اساس آن به كاهش هزينه هاي ذكر شده منجر خواهد شد . پارامترهاي موثر بر خردشدگي (مشخصات سنگ، ويژگي هاي ماده منفجره و الگوي انفجار ) اغلب دقيق نبوده و همچون ساير زمينه هاي مرتبط با سنگ، همواره درجه اي از عدم قطعيت در آن ديده مي شود . بطوريكه كوشش هاي گذشته براي پيش بيني آن معمولا به ساده سازي مسئله و حذف اين عدم قطعيت منجر شده است . در اين پژوهش سعي شده است تا با پذيرش ابهام موجود در مسئله، با ايجاد يك مدل فازي با پارامترهاي ورودي شامل : بارسنگ، نسبت فاصله داري بر بار سنگ، نسبت طول چال بر بار سنگ، نسبت طول گل گذاري بر بارسنگ، تعداد رديف، خرج ويژه، سرعت انفجار ماده منفجره، نسبت خرج بر تاخير، انديس قابليت انفجار و آبداري چال، پارامترهاي تابع توزيع رزين راملر بعنوان خروجي هاي مدل پيش بيني شوند . در ادامه مدل تهيه شده به كمك داده هاي حاصل از آناليز تصويري،تهيه شده از دو معدن سنگ آهن گل گهر و مس سرچشمه توسط مولفين، و شبكه عصبي - فازي بهينه سازي شده است . نتايج ارزيابي مدل فازي، در مقايسه با مدلهاي تحليلي همبستگي بيشتري را با داده هاي آناليز تصويري نشان داده است كه قابليت مدل فازي را در اين زمينه به اثبات مي رساند .

كلمات كليدي:

مهندسي انفجار، معادن روباز، خردشدگي، سيستم فازي، شبكه عصبي- فازي

سومين كنفرانس مكانيك سنگ ايران-1386

نويسند‌گان:

محمدعلي ابراهيمي فرسنگي  - استاديار بخش مهندسي معدن ; دانشگاه شهيد باهنر كرمان