مطالعه اقلیمی فضاهاي خانه هاي سنتی یزد و ارائه پیشنهاد براي بهبود وضعیت فعلی آن (نمونه موردي: خانه لاري ها)

 خلاصه
در شهر یزد، بناهاي فراوانی در سطوح مختلف جامعه، کنار یکدیگر قرار گرفته است و این بافت شهري تاریخی در میان شهرهاي دیگر ایران، نادر است. براي حراست از این میراث جهانی، اقداماتی جهت احیاي آن صورت گرفته است. براي نمونه خانه رسولیان، مرتاض و چند خانه مجاور آن به دانشکده هنر و معماري و خانه هاي متعددي به هتل و رستوران، تغییر کاربري یافته است و این امر، قدم مؤثري در حفظ آن می باشد.  احیاي چنین بناهایی در راستاي حفاظت از آن، با مشکلاتی روبرو می باشد که یکی از آنها، مواجهه با بخش هاي زمستان نشین و تابستان نشین می باشد که به دلیل جهت گیري خاص این بناها در راستاي قبله و حضور نظام کوچ در زندگی گذشته ایجاد شده است. در اعمال کاربري هاي جدید این بناها جهت احیاي آن، فضاهاي موجود در تمام طول سال مورد استفاده قرار می گیرد و اغلب در نیمی از سال، منجر به مصرف بیش از حد انرژي هاي تجدیدناپذیر خواهد شد. در این نوشته سعی می شود خانه لاري ها واقع در مجموعه هنر و معماري فعلی، معرفی گشته، پنج دري و سه دري هاي اطراف آن که در قسمت زیرزمین این خانه قرار گرفته است وجزء فضاهاي تابستان نشین محسوب می گردد؛ مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. در ادامه راهکارهایی براي مناسب سازي این فضاها جهت استفاده سالانه، با به حداقل رساندن مصرف انرژي هاي تجدیدناپذیر، پیشنهاد و صحت راهکارهاي معرفی شده با روش هاي محاسباتی، تصدیق و تثبیت گردد. بدین صورت علاوه بر حفظ و احیاي این بناها، قابلیت استفاده از فضاهاي زمستان نشین و تابستان نشین در تمام طول سال بدست می آید و مصرف انرژي هاي تجدید ناپذیر به حداقل خواهد رسید.

واژه هاي کلیدي:

بخش تابستان نشین، استفاده سالیانه، حیاط مرکزي، آسایش دمایی، تهویه طبیعی

نویسندگان :

محمد کاظمی ، نسرین انتظاري زنوز ، دکتر سید محمد حسین آیت اللهی

اولین کنفرانس ملی عمران و توسعه ایران (1390)