بررسیتأثیر پوشش گیاهی بر هیدرولیک جریان در دشت هاي سیلابی

خلاصه
با توجه به شرایط رودخانه هاي طبیعی که به دلیل متغیر بودن دبی ، جریان همیشه در حال تغییر است ، نمی توان تخمین درستی از دبی جریان را با در نظر گرفتن شرایط ثابت براي رودخانه ها در نظر گرفت . با برآورد صحیح دبی جریان می توان شرایط بهتري براي مدیریت سیلاب ، پیش بینی سیل ، پخش مواد آلاینده و انتقال رسوب معلق فراهم نمود . از مهمترین عوامل تأثیر گذار بر ظرفیت انتقال دبی جریان در رودخانه ها ، می توان به عمق نسبی ، زبري نسبی ، عرض نسبی ، تعداد پهنه هاي سیلابی رودخانه ، شیب کناري مقطع اصلی کانال و نسبت طول به عرض کانال اشاره نمود . هر چند وجود پوشش گیاهی در دیواره هاي کناري رودخانه ها عاملی براي جلوگیري از فرسایش دیواره هاي مقطع اصلی کانال می باشد و هر چه تراکم پوشش گیاهی بیشتر باشد ، این عمل به خوبی صورت می گیرد ، اما بررسی ها نشان دهندة این است که به دلیل وجود پوشش گیاهی بیشتر در دشت هاي سیلابی نسبت به مقطع اصلی کانال ، زبري دشت هاي سیلابی نسبت به مقطع اصلی بالاتر رفته و همچنین سطح تماس مشترك بین مقطع اصلی و دشت سیلابی باعث ایجاد واکنش بین این دو مقطع شده که علاوه بر کاهش سرعت ، کاهش دبی در دشت هاي سیلابی را به همراه داشته و به طور کلی باعث کاهش انتقال دبی جریان در کانال می شود . در این مقاله به بررسی نحوة تأثیرگذاري پوشش گیاهی کانال مرکب پرداخته شده و تأثیر آن بر روي هیدرولیک جریان مورد بررسی قرار می گیرد ، با بررسی هاي انجام شده بر روي داده هاي بدست آمده از یک کانال آزمایشگاهی که در شرایط بدون پوشش گیاهی و با پوشش گیاهی می باشد ، می توان به اهمیت دخالت دادن عامل پوشش گیاهی در صورت وجود در محاسبات پی بردکه در صورت نادیده گرفتن عامل پوشش گیاهی ، محاسبات پارامترهاي هیدرولیکی جریان با خطا همراه خواهد بود.

کلمات کلیدي :

تأثیر پوشش گیاهی ، هیدرولیک جریان ، مقاطع مرکب ، دشت هاي سیلابی

نویسندگان :

جواد قلی نژاد ، عبدالرضا ظهیري ، امیراحمد دهقانی ، احسان مهدوي ، جعفر خاندوزي

اولین کنفرانس ملی عمران و توسعه ایران (1390)