امکان سنجی تخمین تاریخچه مولفه های تنش برجا بر اساس آنالیز سه بعدی زبری سطوح درزه

چکیده 
 تحلیل پایداری سازه های سطحی و زیر سطحی، در محیط های ناپیوسته همواره با چالش های متعددی همراه بوده است. به منظور ایجاد دقت و صحت کافی، در این تحلیل ها لازم است که شناخت دقیقی از شرایط و پارامترهای برجای توده سنگ و محیط حاصل شود. تنش های برجا، به عنوان یکی از مهمترین پارامترهای محیطی قلمداد می شود که اندازه گیری و لحاظ تاثیر آن بر رفتار توده سنگ، بسیار حائز اهمیت است. اندازه گیری دقیق تنش های موجود در محیط، نیاز به توسعه آزمون های صحرایی دارد که عموما با هزینه های عملیاتی همراه است. لذا تا کنون تلاش هایی به منظور تسهیل این روش ها، توسعه یافته است. با توجه به کنترل پدیده های اتساع و شکست دانه های زبری توسط بارهای وارده بر درزه، در این تحقیق تلاش شده است که با مطالعه تغییرات هندسی ناهمواری های موجود در سطوح درزه های برجای سنگی قبل و بعد از برش در آزمایش های برش صحرایی سد رودبار در استان لرستان، ارتباط میان این تغییرات با سابقه بار های وارد بر درزه بررسی گردد. برای این منظور ضمن توسعه روشی دقیق و مستقل از مقیاس مبتنی بر تئوری فراکتال سه بعدی به منظور اندازه گیری مقادیر زبری در پروفیل های برخی از سطوح درزه، شدت بی نظمی این ناهمواری ها مورد اندازه گیری قرار گرفت. بر اساس نتایج، ارتباط منطقی میان تغییرات زبری سطح درزه در حین برش و بزرگی ماکزیمم بار نرمال وارده بر صفحه درزه قبل از برش در رابطه با تیپ سنگی دولومیت آهکی منطقه قابل بیان است. بر این اساس، با فرض رخداد جابجایی های برشی در درزه های برجا قبل از به کارگیری این تکنیک، آنالیز زبری سطح درزه می تواند به عنوان ابزاری مناسب به منظور پیش بینی مقدماتی مولفه نرمال از تنش های برجا بدون توسعه آزمون های برجا به کار گرفته شود. بعلاوه، این پژوهش توسعه مطالعاتی بیشتر به منظور لحاظ اثرات پارامتر های مقاومتی را پیشنهاد می نماید.

واژه های کلیدی:

تخمین مقدماتی تنش برجا، آنالیز سه بعدی زبری درزه، سد رودبار

نویسندگان :

عبدالهادی قزوینیان  ، محسن محبی  ، علیرضا یاراحمدی بافقی

پنجمین کنفرانس مکانیک سنگ ایران (1393)