پیش بینی میزان نشست سطح و ارزیابی تاثیر طول گام حفاری بر میزان نشست سطح زمین ناشی از تونلسازی ( مطالعه موردی تونل مترو قم)

چکیده بلند
 تونل سازی در نواحی کم عمق شهری و در زمین های نرم، همواره با مخاطراتی همراه است که نادیده گرفتن آنها می تواند نتایج ناخوشایندی در بر داشته باشد. مطالعات نشان م ی دهد که عوامل مختلفی مانند نوع و جنس زمین، عمق نسبی تونل، شرایط و حالت های تنش های موجود، روش حفاری تونل، نوع سیستم نگهداری و ... بر میزان نشست سطح زمین در اثر حفر تونل ها اثر م ی گذارند. به طور کلی حفر تونل و دیگر سازه های زیرزمینی منجر به حذف توده ای از خاک و سنگ محل و بروز تغییرات قابل توجه در وضعیت تنش اطراف آن ها می گردد. از جمله پدیده مهم ناشی از این دست خوردگی وقوع نشست هایی در سطح زمین است که این امر به ویژه در مورد تونل های کم عمق حفر شده در مناطق شهری و به خصوص به هنگام عبور از زیر مناطق مسکونی شهرها از اهمیت خاصی برخوردار است. بنابراین برای جلوگیری از خسارت های وارده ناشی از حفر تونل بر روی سازه های سطحی و زیرزمینی میزان نشست باید پیش بینی شود. در این تحقیق قطار شهری قم با طول حدود 14700 A به بررسی این موضوع در مترو قم پرداخته شده است. خط پیش ( TBM) با ماشین تونل زنی A تا 3 A متر و تعداد 14 ایستگاه بوده که حفر ایستگاه های 14 به روش تونلسازی مرحله ای ( سنتی) اجرا شده است. با توجه به دو A تا 1 A بینی و ایستگاه های 3 مترو قم؛ در این تحقیق به بررسی موضوع نشست در A روش حفاری مورد استفاده در تونل خط بقیه الله) که با روش سنتی اجرا شده، پرداخته شده است. ) A ولیعصر) تا 2 ) A حدفاصل ایستگاه 3 در ادامه منحنی نشست عرضی مربوطه بررسی شده است و سپس تاثیر حفر بخش پایینی تونل 1 سانتی متری در نشست / بررسی گردید که افزایش حدود 1 ( top) بر بخش بالایی تونل ( bench) سطح زمین مشاهده شد. به منظور تعیین طول بهینه گام حفاری، تحلیل هایی با طول گام های 1 متری انجام شده است. برای این منظور از نرم افزار / 1 و 7 / 5 ،1/ 3 ،1/ 1 ،0/ 9 ،0/ 7 ،0/ حفاری 5 و مدل رفتاری موهر- کولمب استفاده شده است. نتایج نشان می دهد با افزایش طول گام FLAC3D/ حفاری میزان نشست ها در سطح زمین افزایش پیدا می کند، و نیز اینکه تونل در طول گام های 5 1 متری پایدار بوده و در طول گام های بیشتر، پتانسیل ناپایداری زیاد است. / تا 5

واژه های کلیدی :

نشست، گام حفاری، مترو قم، نرم افزار FLACE3D

نویسندگان :

حامد عبداللهی پور  ، لهراسب فرامرزی

پنجمین کنفرانس مکانیک سنگ ایران (1393)